“`html

ABD İstihdam Verileri ve Dünya Bankası’ndan Emtia Tahminleri

ABD’de tarım dışı istihdamın nisan ayında 177 bin kişilik bir artış göstererek tahminlerin üzerinde gerçekleştiği ve işsizlik oranının yüzde 4,2 seviyesinde sabit kaldığı bildirilmiştir. Bu veriler, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimine ilişkin beklentileri zayıflatma etkisi yarattı. Para piyasalarında temmuz ayı için faiz indirimi olasılığı artarken, haziran ihtimali ise azalmıştır.

Fed’in önümüzdeki hafta faiz oranlarını değiştirmeden bırakması beklenirken, yatırımcılar Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarını merakla beklemektedir.

Bu gelişmeler, yatırımcıların güvenli liman talebinin azalmasına sebep olmuş ve tahvil faizlerinde sınırlı bir artış gözlemlenmiştir. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,31 olarak kapatırken, Dolar endeksi de yüzde 0,5 artarak 100 seviyesine yükselmiş ve bu durum varlık fiyatları üzerinde satış baskısını artırmıştır.

Dünya Bankası’ndan Emtia Fiyatları Tahminleri

Dünya Bankası’nın nisan ayı Emtia Piyasaları Görünüm Raporu’na göre, global emtia fiyatlarının 2025 yılında yüzde 12,4, 2026 yılında ise yüzde 4,8 düşmesi beklenmektedir. Bu düşüşün, Kovid-19 sonrası dönemde ilk kez fiyatları 2015-2019 ortalamasının altına indirmesi öngörülmektedir.

Küresel piyasalardaki risk iştahının artması, ABD-Çin ticaret müzakerelerine yönelik umut dolu gelişmeler ve Çin’deki düşük likidite şartları, güvenli liman talebini zayıflatarak değerli metallerde satış baskısına neden olmuştur.

Dünya Bankası, jeopolitik belirsizliklerin etkisiyle bu yıl altın fiyatlarının yeni bir rekora ulaşmasını beklemekte, 2026’ya kadar ise altın fiyatlarının yüksek seviyesini koruyacağı ve Kovid öncesi dönem fiyatlarının yüzde 150 üzerinde kalacağını tahmin etmektedir.

Altın fiyatları, önceki hafta 3.500 dolarla rekor seviyesini gördükten sonra gerileyerek haftayı 3.241 dolardan kapatmıştır.

Bu gelişmeler sonucunda ons bazında fiyatlar, altın yüzde 2,3, platin yüzde 1,2 ve gümüşte yüzde 3,3 azalmışken, paladyumda yüzde 1,2 artış yaşanmıştır.

Çin’in Etkisi ile Talep Düşüşü

Baz metallerde, Çin’in ekonomik yavaşlaması, ticaret gerilimleri ve özellikle otomotiv ve batarya teknolojilerindeki dönüşümler, yatırımcıların dikkatini yeni üretim kesintileri ve Çin’den gelebilecek destekleyici adımlara yönlendirmiştir.

Öte yandan, Dünya Bankası, baz metallerdeki zayıf talep ve ticaret gerilimleri nedeniyle 2025-2026 döneminde düşüşün süreceği öngörüsünde bulunmaktadır.

Bakır fiyatları, artan arz ve zayıf talep görünümüyle gerilemiş, Uluslararası Bakır Çalışma Grubu (ICSG), 2025-2026 yılları arasında toplam 500 bin tonluk global arz fazlası öngörmüştür. Kuruluş, bu fazlanın başlıca nedenini ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı yeni gümrük tarifeleri sonrası beklenen talep daralması olarak göstermektedir.

Çin’deki imalat faaliyetlerinin yavaşlaması ve küresel ticaret gerilimlerinin sürmesi, yatırımcıların risk iştahını zayıflatırken, Zambiya ve Şili gibi önemli üretici ülkelerden gelen yüksek arz sinyalleri, bakır fiyatlarında aşağı yönlü baskıyı artırmıştır.

Uluslararası Kurşun ve Çinko Çalışma Grubu (ILZSG), 2025’te kurşun piyasasının üçüncü kez arz fazlası vereceğini açıklamıştır. Elektrikli araçlara geçişle birlikte kurşun-asit akülere olan talebin azalması ve otomotiv sektöründeki yavaşlama, baskıyı artıran diğer faktörlerdir.

Uluslararası Nikel Çalışma Grubu (INSG) verilerine göre, nikel piyasası 2025’e yaklaşık 100 bin tonluk bir arz fazlasıyla girmektedir. Endonezya’nın nikel üretimi 2017’de 358 bin tondan 2023’te 2,2 milyon tona yükselmiştir; bu artışta Çinli şirketlerin rafinaj teknolojilerindeki gelişmeler de önemlidir.

Nikel fiyatları, arz fazlası endişelerine rağmen değer kaybetmezken, lityum-demir-fosfat (LFP) gibi nikel içermeyen bataryaların yaygınlaşması fiyatlar üzerinde baskı oluşturmaktadır.

Alüminyum fiyatlarında düşüş yaşanmazken, Goldman Sachs’ın nisan raporuna göre, Trump yönetiminin çelik ve alüminyuma getirdiği yeni tarifelerin 2025’te global büyümeyi yavaşlatacağı ve 580 bin tonluk arz fazlasına yol açacağı öngörülmektedir. Bunun yanı sıra, Çin’in üretimi hükümetin kapasite kısıtlamalarına rağmen yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,6 artmış, bu gelişme arz fazlası beklentilerini güçlendirmiştir.

Bu etkenlerle bu hafta baz metallerde tezgah üstü piyasada bakırda yüzde 4,1, kurşunda yüzde 0,7 ve çinkoda yüzde 1,5 azalış gözlemlenirken, alüminyum ve nikelde ise yüzde 0,1 artış yaşanmıştır.

Petrol Fiyatlarında Arz Endişesi

Petrol fiyatları düşüş yaşarken, dünyanın iki büyük tüketicisi arasındaki ticaret savaşı nedeniyle oluşan talep endişeleri ve artan arz fazlası beklentileri fiyatların gerilemesinde etkili olmuştur.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve bu gruba bağlı bazı ülkelerin üretim artışını sürdüreceği beklentisi de piyasada arz fazlası endişelerini beslemektedir.

Dünya Bankası’nın raporuna göre, enerji fiyatlarının bu yıl yüzde 17,4 gerileyerek son beş yılın en düşük seviyesine ulaşması bekleniyor. Brent petrolün ise 2026 yılında varil başına 60 dolara kadar düşmesi öngörülmektedir. Raporda, elektrikli araçların yaygınlaşmasının petrol talebini sınırlayan başlıca faktör olduğu belirtilmektedir.

Bu gelişmelerle birlikte Brent petrolün varil fiyatı bu hafta yüzde 6,9 düşerken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın fiyatı yüzde 17,1 değer kazanmıştır.

ABD İhracatında Artış

Tarım emtia fiyatları, ABD Tarım Bakanlığı’nın verileri, global arz kesintileri ve yeniden canlanan ihracat gelişmeleriyle bu hafta karışık bir seyir izlemektedir.

ABD’nin haftalık ihracatının yüksek seyretmesiyle birlikte, Meksika mısırda, Çin soya fasulyesinde, Nijerya ise buğdayda en büyük alıcılar olarak öne çıkmıştır.

Amerika merkezli kooperatif bankası CoBank, Meksika’nın ABD’nin tarım ihracatında Kanada’yı geride bırakabileceğini ortaya koyarken, ekonomik yavaşlama ve pesosunun değer kaybı ise bu eğilimi sürdürülebilir kılmayabilir.

Ayrıca hava koşulları da dikkatle izlenirken, ABD’deki ekim takvimi yağışlar sebebiyle aksamakta ve Mississippi Nehri’ndeki sel felaketi tahıl lojistiğini olumsuz etkilemektedir.

Dünya Bankası, gıda fiyatlarının 2025 yılında yüzde 7 düşeceğini öngörürken, bunun kırılgan ülkelerde insani yardım çabalarına katkı sağlayabileceği belirtilmektedir.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), 2024–2025 sezonu için küresel tahıl stok tahminini 868,2 milyon tona düşürmüş, bu seviye son üç yılın en düşük noktası olarak kaydedilmiştir. FAO ayrıca, küresel gıda fiyat endeksinin gümrük tarifelerindeki belirsizlikler nedeniyle nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 1 artarak, Mart 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştığını açıklamıştır.

Bu gelişmeler doğrultusunda, Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar; soya fasulyesinde yüzde 0,4, pirinçte yüzde 2,5 ve mısırda yüzde 3 azalmışken, buğdayda yüzde 2,3 artış kaydedilmiştir.

Yağışların Kakao Fiyatlarındaki Etkisi

Kakao fiyatları, dünyanın en büyük üreticisi Fildişi Sahili’nde nisan sonunda yaşanan yoğun yağışların çiftçileri memnun etmesiyle gerilemiştir. Normale göre fazla olan yağmurlar, nisan-eylül arasındaki ikinci hasadın son dönem gelişimini destekleyerek, üretimin beklentilerin üzerinde bir seyre gireceğine işaret etmiştir. Artan arz endişeleri ise fiyatlar üzerinde baskı kurmuştur.

Şeker fiyatları da gerilemiş, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) verilerine göre, nisan ayında küresel şeker fiyat endeksi yüzde 3,5 düşmüştür. Bu düşüşte, dünya ekonomisine dair belirsizlikler ve büyüme kaygıları nedeniyle talepteki azalma etkili olmuştur.

Bu gelişmelerle ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 5 ve pamukta yüzde 2,3 düşerken, kahvede yüzde 4,3 artış görülmüştür. Kakao fiyatı ise ton başına yüzde 5,1 azalarak haftayı kapatmıştır.

“`